Chandra czy depresja

CHANDRA CZY DEPRESJA?

W okresie dojrzewania bardzo częstym zjawiskiem jest huśtawka nastrojów, popadanie w skrajne uczucia, od euforii do wściekłości. U niektórych nastolatków przeważa nastrój depresyjny. Jak jednak odróżnić zwykłą chandrę od depresji?

Niewiele się dowiemy od samego nastolatka, który nie potrafi jeszcze dokładnie nazywać swoich uczuć. Okres dojrzewania jest bardzo trudnym czasem, hormony szaleją, kształtuje się światopogląd, sposób postrzegania siebie, a także swojej roli w świecie. Wszystko to wiąże się ze zmianami fizycznymi i emocjonalnymi. Nastolatki nie do końca zdają sobie sprawę z istoty tych wydarzeń. Szczególnie dziewczynki oczekują tych zmian z dużym wytęsknieniem, ale nie zawsze spełniają one oczekiwania. Piersi nie rosną tak, jakby się chciało, menstruacja bywa bolesna, przetłuszczająca się skóra i włosy nie przydają urody. Wszystkie te zjawiska mogą rodzić frustrację, prowadzić do załamania, długotrwałej depresji. Chłopcy również nie czują się dobrze w swoich ciałach. Pojawia się brak samoakceptacji.

W sferze emocji również nie jest łatwo. Nagle wymaga się od nastolatków podejmowania ważnych życiowych decyzji, często dochodzi do tego zawód miłosny, problemy w szkole. Wybór nowej szkoły, decyzja o tym, kim chce się być w życiu - to wszystko może powodować pojawienie się depresji. Młodzież czuje zewsząd presję - ze strony rodziców, nauczycieli, rówieśników. Dzieci porównują się z kolegami i koleżankami z klasy. Często mają ?doła", nie wiedzą co ze sobą zrobić.

Chandra jest stanem przejściowym, pojawia się i znika. Zwykle towarzyszy decydującym momentom w życiu - egzaminom, pierwszemu zakochaniu, pójściu do nowej szkoły itd. Swoje problemy dzieci przeżywają o wiele głębiej niż dorośli. Brakuje im dystansu do pewnych spraw. A nam, dorosłym, problemy młodzieńcze wydają się bagatelne. Dlatego dorośli nie wykazują dla nich pełnego zrozumienia. Dzieci zamykają się w sobie, nie chcą rozmawiać z rodzicami, którzy przecież ?i tak ich nie rozumieją". Mimo wszystko warto rozmawiać, wyjaśniać, pocieszać, dawać wsparcie. Nie można zostawiać młodych ludzi sam na sam z problemami, które choć dorosłym wydają się czasem nawet zabawne, dla młodzieży są wielkimi życiowymi tragediami.

Nie wolno pod żadnym pozorem bagatelizować problemów nastolatków, kpić z nich, sprawiać, by czyli się upokorzeni. Należy wysłuchać i zaoferować wsparcie, pomóc w przezwyciężeniu trudnych chwili, w pokonaniu chandry. Bycie blisko z własnym dzieckiem pozwoli w porę zareagować, wyczuć, gdy dzieje się coś naprawdę poważnego, z czym nastolatek może sobie sam nie poradzić.

Zadaniem rodziców jest dawanie wsparcia, dobrej rady i pomaganie w podejmowaniu decyzji, ale bez presji, która może tylko zniechęcić nastolatka i sprawić, że jego działania obrócą się przeciwko nam.

Co jednak w przypadku, gdy zły nastrój nastolatka wcale nie mija, a jego zachowanie wskazuje na to, że wpadł w sidła depresji? Objawami depresji są bezsenność, brak apetytu, obojętność, wybuchowość, szybkie popadanie w stan gniewu, a nawet agresji. Sygnałem może być także zaniedbywanie wyglądu, obowiązków, nie wychodzenie z domu, zamykanie się samotne w pokoju, brak chęci nawiązania kontaktu z dorosłymi, a nawet z rówieśnikami. Może pojawić się wagarowanie, a także kradzieże, sięganie po alkohol, papierosy, czy narkotyki, a więc wszystko to, co pozwala zapomnieć o rzeczywistości, która przytłacza nastolatka.

Pierwszą reakcją powinna być spokojna rozmowa i wyjaśnienie zaistniałej sytuacji. Absolutnie nie można zaczynać od dawania wykładu i narzucania kar. Lepiej znaleźć przyczynę problemów i wspólnie ją zlikwidować. Może się zdarzyć, że złe zachowanie będzie po prostu wołaniem dziecka o Twoją pomoc.